Medische Encyclopedie

Inhoud

aliskiren

Aliskiren behoort tot de renine-remmers. Het verlaagt de bloeddruk.

Artsen schrijven het voor bij een hoge bloeddruk.

Wat doet aliskiren en waarbij gebruik ik het?

Hoge bloeddruk

Verschijnselen
Mensen met een hoge bloeddruk voelen hier in het algemeen niets van. Hoge bloeddruk is ook geen ziekte, maar geeft meer kans op hart- en vaatziekten.

Als de bloeddruk is verhoogd, stroomt het bloed te krachtig door de vaten. Dit is schadelijk voor de bloedvaten. Beschadigde bloedvaten verhogen de kans op een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding) en ernstige hartziekten, zoals hartkramp en hartfalen.

Werking
Renine is een lichaamseigen stof die een rol speelt bij de spanning van de spiertjes rond de bloedvaten. Door renine te remmen vermindert de spanning in deze spiertjes. Hierdoor worden de bloedvaten ontspannen en wijder. Het bloed kan daardoor beter doorstromen en de bloeddruk gaat omlaag.

Door renine-remmers scheiden de nieren ook meer zout (natrium) uit met de urine. Dit helpt ook de bloeddruk omlaag te brengen. Door de lagere bloeddruk is er minder kans op een hart- en vaatziekte, zoals een beroerte.

Behandeling
Bij de behandeling van een hoge bloeddruk kunnen artsen verschillende medicijnen voorschrijven. Vaak beginnen ze met een plastablet en/of een bètablokker, soms ook een ACE-remmer of angiotensine-II-blokker. Als deze onvoldoende helpen of als deze niet kunnen worden gebruikt, kan de arts een ander medicijn voorschrijven, zoals aliskiren.

Effect
Na ongeveer twee weken is het volledige effect van dit medicijn bereikt. Zelf merkt u hier niet veel van. U weet pas of het werkt bij een meting van uw bloeddruk. Toch is het belangrijk aliskiren elke dag in te nemen. Alleen dan kan dit medicijn u optimaal beschermen tegen hart- en vaatziekten.

Lees meer over hoge bloeddruk . “

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Duizeligheid

    Het kan zijn dat u dit vooral merkt bij het opstaan uit bed of uit een stoel. Dit gaat in het algemeen over als uw lichaam zich heeft ingesteld op de lagere bloeddruk. Dit is binnen enkele dagen tot weken. Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt dan het beste even gaan liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen. Neem dit middel de eerste paar keer 's avonds in op de rand van uw bed, zodat u bij duizeligheid kunt gaan liggen. Als u na enkele weken nog steeds last heeft van duizeligheid, moet u uw arts raadplegen.

  • Diarree

    Heeft u hier veel last van, neem dan contact op met uw arts.
     

  • Gewrichtspijn

  • Teveel aan kalium, een bepaalde stof in het bloed. U merkt dit meestal zelf niet. Een enkele keer kunt u hierdoor last krijgen van lusteloosheid en hartritmestoornissen. Een te hoog kaliumgehalte kan met name ontstaan als uw nieren minder goed werken of als u diabetes mellitus (suikerziekte) heeft, die niet goed onder controle is met dieet of medicijnen. Uw arts zal het kaliumgehalte regelmatig controleren.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Huiduitslag. Raadpleeg in dat geval uw arts. In zeer zeldzame gevallen kan een ernstige huidaandoening ontstaan met blaarvorming. De blaren ontstaan met name op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen. Neem dan direct contact op met uw arts.

  • Bloedarmoede. Raadpleeg bij extreme vermoeidheid uw arts.

  • Hartkloppingen, benauwdheid en hoesten. Neem contact op met uw arts als u hier last van heeft.

  • Ontsteking van de lever. Bij plotselinge hevige pijn in bovenbuik of geelzucht, moet u direct een arts waarschuwen.

  • Een verminderde nierwerking na gebruik gedurende meerdere maanden. Meestal merkt u dit niet zelf, maar via bloedonderzoek kan dit worden opgemerkt. Uw arts zal de nierfunctie regelmatig controleren.

  • Overgevoeligheid voor dit medicijn. U kunt dan huiduitslag, galbulten of jeuk krijgen. Ook kan dit zich uiten in 'angio-oedeem': een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Als het ontstaat moet u onmiddellijk een arts opzoeken of naar de Eerste-Hulpdienst gaan. In zeer zeldzame gevallen kan een ernstige huidaandoening ontstaan met blaarvorming. De blaren ontstaan met name op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen. Stop dan ook met het gebruik en raadpleeg uw arts.

    U mag dit soort middelen in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor aliskiren. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel niet opnieuw krijgt. Geef door aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor aliskiren.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik aliskiren gebruiken met andere medicijnen?

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje ‘samenstelling’.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

  • Plastabletten. Deze wisselwerking is alleen van belang als u al een plastablet gebruikt en daar nu een renine-remmer bij krijgt. De eerste paar dagen dat u deze combinatie gebruikt kunt u last krijgen van erge duizeligheid, doordat de bloeddruk sterk daalt. Meestal raadt de arts daarom aan om de plastabletten enkele dagen niet in te nemen. Na 2 of 3 dagen begint u dan met de renine-remmer. U heeft zo minder last van duizeligheid. Als u de renine-remmer vervolgens 2 of 3 dagen gebruikt kunt u zonder problemen de plastablet weer innemen. Ook kan uw arts u aanraden om de plastablet wel te blijven gebruiken. De arts zal dan aangeven om de eerste dagen met een lage dosis aliskiren te beginnen en die na een paar dagen te verhogen.
  • Andere bloeddrukverlagende medicijnen. De bloeddruk kan te laag worden als u aliskiren samen met andere bloeddrukverlagers gaat gebruiken. Uw arts houdt hier rekening mee en zal in het begin een lagere dosering voorschrijven. Al naar gelang het effect zal de arts de dosis geleidelijk verhogen. Als u diabetes of een verminderde nierfunctie heeft en al een bloeddrukverlagend medicijn van het type ‘ACE-remmer’ (zoals captopril of fosinopril) of ‘angiotensine-II-blokker’ (zoals losartan of valsartan) gebruikt, mag u aliskiren niet gebruiken. U heeft dan meer kans op bijwerkingen. Als u toch aliskiren voorgeschreven heeft gekregen, neem dan contact op met uw arts.
  • Kaliumzout en de kaliumsparende plasmiddelen eplerenon, spironolacton en triamtereen. Door combinatie met renineremmers kan de hoeveelheid kalium in het bloed te hoog worden. U merkt dit aan lusteloosheid en hartritmestoornissen. U kunt de combinatie veilig gebruiken, als bij u regelmatig de hoeveelheid kalium in het bloed wordt gemeten. Kalium zit ook in ‘zeezout’ of ‘dieetzout’. Het eten van veel van deze zouten kan ook de hoeveelheid kalium in het bloed verhogen.
  • De antibiotica co-trimoxazol (trimethoprim/sulfamethoxazol) en trimethoprim. De combinatie kan de hoeveelheid kalium in het bloed te hoog maken. U merkt dit aan een onregelmatige hartslag, gevoelloosheid of vreemd gevoel in de armen of benen, lusteloosheid, verwardheid en zwakte. Raadpleeg bij een of meer van deze verschijnselen uw arts. U kunt de combinatie veilig gebruiken als bij u regelmatig de hoeveelheid kalium in het bloed wordt gemeten.
  • Itraconazol, een antischimmelmiddel. Aliskiren kan door itraconazol te sterk werken en te veel bijwerkingen geven. Mogelijk kunt u overstappen op een ander medicijn tegen hoge bloeddruk.
  • Lithium, een medicijn tegen manische depressiviteit. Aliskiren kan de bijwerkingen van lithium versterken, zoals maagdarmklachten, trillen, spierzwakte, spiertrekkingen, duizeligheid, slaperigheid, sufheid, verwardheid, verminderde concentratie, moeite met lopen en spreken, en epileptische aanvallen. Waarschuw meteen uw arts als u last krijgt van één van deze bijwerkingen. Uw arts moet het lithiumgehalte in het bloed regelmatig laten meten en de dosering eventueel aanpassen.
  • Pijnstillers van het NSAID-type, zoals ibuprofen, naproxen en diclofenac. Deze pijnstillers kunnen de werking van aliskiren verminderen. Gebruik u een pijnstiller van het NSAID-type langer dan twee weken? Dan zal uw bloeddruk extra gecontroleerd moeten worden.
  • Ciclosporine, een middel tegen afweerreacties. Aliskiren kan door ciclosporine te sterk werken en te veel bijwerkingen geven. Mogelijk kunt u overstappen op een ander medicijn tegen hoge bloeddruk.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden?
U mag autorijden als u dit medicijn gebruikt.

alcohol drinken?
Alcohol verwijdt de bloedvaten, net als aliskiren. U kunt daardoor duizelig worden. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate. U kunt dan zelf inschatten of u hier veel last van krijgt. In het algemeen is enkele keren per week een glas wijn geen probleem.

alles eten?
Bij dit medicijn kunt u beter niet te veel grapefruit of sinaasappel eten, of het sap ervan drinken. Dan is er namelijk kans dat uw medicijn minder goed werkt.

Wilt u grapefruit of sinaasappel eten? Of het sap ervan drinken?

  • Wacht na het innemen van uw medicijn minimaal 4 uur met het eten of drinken van grapefruit(sap) of sinaasappel(sap).
  • Eet per keer niet meer dan 2 grapefruits of sinaasappels.
  • Drink per keer niet meer dan 1 glas grapefruitsap of sinaasappelsap. In 1 glas zit namelijk sap van meerdere grapefruits of sinaasappels.

Als u meer of vaker grapefruit of sinaasappel drinkt of eet, wordt de kans groter dat uw medicijn minder goed werkt. Lees hier meer informatie over citrusfruit en medicijnen.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
Gebruik dit medicijn NIET tijdens de laatste 6 maanden van de zwangerschap (tweede en derde trimester). Dit medicijn is slecht voor de baby. Het kan aangeboren afwijkingen bij de baby veroorzaken. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de eerste 3 maanden van de zwangerschap (eerste trimester) is nog te weinig bekend. Ook dan kunt u dit medicijn beter NIET gebruiken.

Bent u zwanger of wilt u zwanger worden? Overleg dan met uw arts of apotheker. Uw arts zal proberen u over te zetten op een ander medicijn. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts of apotheker. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt en of het slecht voor de baby is. Misschien kan uw arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. Of u kunt kunstvoeding geven.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Wanneer?
U mag dit medicijn innemen op elk moment van de dag. Kies wel een vast tijdstip, bij voorkeur ’s ochtends bij het ontbijt, dan vergeet u minder snel een dosis. Als u in het begin veel last heeft van duizeligheid, kunt u het ook ’s avonds voor het naar bed gaan innemen.

Als u de tabletten bij het eten neemt, doe dat dan alleen bij een lichte maaltijd, zoals het ontbijt. Met een vette maaltijd wordt het middel niet goed opgenomen.

Hoe lang?
Een behandeling voor hoge bloeddruk is meestal langdurig. Als dit medicijn goed bij u werkt, moet u dit medicijn waarschijnlijk uw leven lang gebruiken.

Terug naar overzicht